Vrijwel dagelijks spreek ik mensen die klagen over hun trage systeem.
Is daar wat aan te doen? Jazeker.

Vooral systemen die al wat ouder zijn gebruiken nog een conventionele harde schijf, terwijl de nieuwste besturingssystemen, zoals Windows 10 en MacOSX.13 en 14 zijn geoptimaliseerd voor het gebruik van SSD's. En harde schijf bestaat uit een snel draaiende schijf met een leeskop die daar vlak boven zweeft. Die is voortdurend op zoek naar de juiste positie om de gegevens te vinden die nodig zijn om te lezen of uit te voeren.
SSD's bestaan uit supersnel flashgeheugen (wat ook in USB-sticks gebruikt wordt) en hebben deze mechanische beperking niet. Die hebben direct de juiste locatie van de gegevens gevonden door digitale adressering.

SSD's zijn een prima vervanging voor deze trage conventionele harde schijven. Niet echt goedkoop, maar zeker voordeliger dan een nieuw systeem. Ze hebben hetzelfde formaat behuizing en dezelfde aansluitingen als de harde schijven in de laptop dus ze passen altijd. Zelfs systemen tot 10 jaar oud zijn prima in staat om daarmee te werken en worden een factor 2 tot 5 sneller door deze moderne opslagmethode. Leuk Sint- of Kerstcadeuatje wellicht.
Een nieuw systeem (vrijwel allemaal af fabriek voorzien van zo'n SSD) is natuurlijk veel duurder. En dan moeten alle programma's die je wilt gebruiken plus de data natuurlijk opnieuw worden geinstalleerd en geconfigureerd. Dat gebeurt ook niet voor niets, tenzij je dat zelf kunt (denk aan wachtwoorden en inloggegevens). Met het plaatsen van een SSD wordt een indentieke kopie gemaakt en kun je verder waar je was gebleven. Nog jaren. Ik maak ook alleen gebruik van de onvolprezen serie SSD's van Samsung.

Wat kost dat dan?

De kosten zijn afhankelijk van de grootte van de SSD die nodig is om lekker te (blijven) werken op je systeem. Een SSD heeft minimaal 20% van de capaciteit vrije ruimte nodig om lekker vlot te werken. Als je al 200GB of meer op je harde schijf hebt gebruikt is een 500GB SSD dus noodzakelijk, tenzij je vooraf fors gaat opruimen/archiveren. Heb je maar 100GB in gebruik, dan is een 250GB SSD ruim voldoende. Dat kost je € 175,- en dat is de SSD, het kopiëren, inbouw en tuning.
Omdat je systeem dan toch al open moet maak ik hem tevens schoon van binnen, waardoor temperatuurproblemen voorkomen worden. Dat verlengt de levensduur van de hardware flink. Een 500GB SSD kost € 225,- en 1TB gaat ongeveer € 325,- kosten. De prijzen zijn onderhevig aan de markt en kunnen daardoor fors stijgen of dalen. Vraag vooraf naar de actuele prijs.

Wat gebeurt er met mijn data?

Je krijgt na de ombouw je harde schijf mee terug. Daar staan privé zaken op en ik wil niet verantwoordelijk zijn voor deze gegevens, mochten ze op straat belanden. Daar ben je dan zelf verantwoordelijk voor. Tegen een kleine vergoeding (€ 10,-) kan ik ze ook verantwoord voor je afvoeren, waarbij de data gecertificeerd gewist worden.
Wil je de schijf bruikbaar terug, bijvoorbeeld als back-upschijf, dan lever ik hem in een USB-behuizing terug voor € 20,- extra.

Hebben SSD's nog andere voordelen?

Jazeker. Behalve dat ze sneller zijn omdat er geen bewegende delen inzitten, zijn ze ook onhoorbaar. Omdat er geen motor in zit, verbruiken ze daardoor ook veel minder energie, vooral bij laptops toch wel belangrijk. Daarnaast worden SSD's niet warm en dat is altijd fijn in kleine laptop behuizingen. En omdat er geen bewegende delen inzitten zijn ze ook schokbestendig. Menig harde schijf is in het verleden overleden door vallen of stoten. Als een laptop uit staat, staat de kop in een parkeerstand, waarbij hij redelijke schokken kan opvangen maar als hij aanstaat is zelfs licht stoten al killing.

Komt mijn systeem ook in aanmerking?

Elke PC, laptop, iMac of Macbook vanaf 2008 komt ervoor in aanmerking, ervan uitgaande dat ze deze upgrade nog niet hebben gehad, natuurlijk. Kortom, elk computersysteem met een conventionele harde schijf.
Een ouder type SSD (2013 of later) is relatief wel wat trager, maar de oudere hardware maakt er toch niet optimaal gebruik van. Dan is het zonde van de investering.

Kortom, niets weerhoud je ervan om voor deze waardevolle upgrade te gaan. Daardoor heb je nog jaren plezier van die dure, maar nu trage, aanschaf uit het verleden.